Literacka Nagroda Nobla 2022: Annie Ernaux laureatką
Literacka Nagroda Nobla została przyznana po raz sto piętnasty. Nazwisko pisarki uhonorowanej najważniejszym wyróżnieniem w świecie literatury poznaliśmy w czwartkowe popołudnie. Decyzją Akademii Szwedzkiej laureatką Literackiej Nagrody Nobla 2022 została Annie Ernaux.
6 października, tuż po godzinie 13, sekretarz Akademii Szwedzkiej Mats Malm przedstawił nazwisko laureatki tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury. Postanowiono wyróżnić nią pochodzącą z Francji Annie Ernaux.
Warto dodać, że – zgodnie z wolą Alfreda Nobla – do roku 1968 nagrody jego imienia były przyznawane w pięciu następujących dziedzinach: chemia, fizyka, literatura, fizjologia lub medycyna, zasługi dla społeczeństw i ludzkości (Pokojowa Nagroda Nobla). Natomiast od roku 1968 nagradzane są również osoby z wybitnymi osiągnięciami w dziedzinie ekonomii. Nagrodzeni otrzymują nie tylko dyplom i medal honorowy, ale również 10 milionów koron szwedzkich, czyli około 4,4 miliona złotych.
Literacka Nagroda Nobla za rok 2022: Annie Ernaux
Sekretarz Akademii Szwedzkiej, wyjaśniając powody, dla których zdecydowano się nagrodzić Annie Ernaux, powiedział:
Wyróżniamy Annie Ernaux za odwagę i przenikliwość, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci.
Kim jest Annie Ernaux?
W poprzednich latach Akademia Szwedzka nieraz słyszała głosy krytyki dotyczące tego, że najczęściej nagradza osoby pochodzące z Europy, Ameryki Północnej, zapominając o twórcach z innych kontynentów, kultur. I tym razem postanowiono docenić twórczość pisarki europejskiej – pochodzącej z Francji Annie Ernaux.
Laureatka tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie literatury urodziła się 1 września 1940 roku w Lillebonne, a wychowywała się w robotniczej dzielnicy Yvetot, co nie pozostało bez wpływu na jej twórczość. Ernaux znana jest jako autorka autobiograficznych powieści, w których ważne miejsce zajmują motywy feministyczne. Jej debiutancka książka, wydana w roku 1974 „Les Armoires vides”, opowiada o wywodzącej się z biednej rodziny studentce, która poddaje się zabiegowi aborcji. W 1984 roku za swoją powieść „La Place” Annie Ernaux otrzymała Nagrodę Renaudot, przyznawaną we Francji od 1926 roku. Z kolei w roku 2008 tegoroczną laureatkę Literackiej Nagrody Nobla uhonorowano Prix de la langue française za całokształt twórczości. W 2017 roku pisarka otrzymała natomiast Marguerite-Yourcenar. W roku 2016 wydała „Mémoire de fille” – powieść, w której po 60 latach spogląda na czasy swojej młodości. W roku 2018 pisarka otrzymała również nominację do Nagrody Bookera za „Les années”.
Tegoroczna laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury jest autorką ponad dwudziestu utworów, w tym wydanej po polsku mikropowieści „Miejsce” oraz autobiograficznej książki „Lata” („Les années”), która ukazała się na polskim rynku w 2021 roku. „Miejsce” zostało wydane w roku 1989 w Czytelniku i obecnie jest trudno dostępne, jego przekładu z języka francuskiego na polski dokonała Iwona Badowska. „Lata” ukazały się z kolei nakładem Wydawnictwa Czarne, a autorami przekładu są: Krzysztof Jarosz i Magdalena Budzińska. Warto dodać, że Wydawnictwo Czarne podało w swoich mediach społecznościowych informację, że wkrótce ukaże się także zbiór „Bliscy”, złożony z trzech mikropowieści Ernaux.
Tegoroczna laureatka Literackiej Nagrody Nobla jest również autorką m.in. utworów: „Le jeunne homme”, „Une Femme”, „Passion simple”, „L’événement”, „Hendelsen”.
Literacka Nagroda Nobla
Literacka Nagroda Nobla wręczana jest od 1901 roku – wtedy wyróżnienie to otrzymał francuski poeta Sully Prudhomme. Do tej pory otrzymało ją pięcioro autorów i autorek z Polski: Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Stanisław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996) oraz Olga Tokarczuk (2018). Warto dodać, że w 1978 roku nagrodzono z kolei urodzonego w Polsce, a mieszkającego potem w USA Isaaca Bashevisa Singera. Polska zajmuje więc wysokie szóste miejsce wśród państw, których obywatele najczęściej byli wyróżniani literackim Noblem. Wśród laureatów z wszystkich dziedzin Polska zajmuje obecnie trzynaste miejsce na świecie.
Źródło: https://lubimyczytac.pl/literacka-nagroda-nobla-2022-annie-ernaux-laureatka
Fot. The Nobel Prize (materiały prasowe) / fot. Bridgeman Images/East News
Dodaj komentarz
Czytaj także
„Wymruczane szczęście”, Joanna Szarańska
Emilia, matka niesfornych bliźniąt, próbuje stanąć na nogi po rozwodzie. Decyduje się przyjąć propozycję kuzyna, który oferuje dach nad głową i pracę. Gdy w wyniku szalonych pomysłów bliźniaków, traci posadę, pomocną dłoń wyciąga do niej ekscentryczna staruszka. Dzięki jej wstawiennictwu Emilia trafia do domu gburowatego pisarza i jego charakternej… kotki! Współpraca przebiega dość burzliwie, szczególnie gdy między pracodawcą a Emilią zaczyna działać chemia…
„Dziewczyna z gór. Tropy”, Małgorzata Warda
Nadia była tylko jedenastoletnim dzieckiem, kiedy młody mężczyzna porwał ją z przyczepy kempingowej, stojącej na tyłach domu rodziców, i wywiózł na pustkowie w górach, do chaty położonej w rozległych lasach, gdzie nie docierały dźwięki cywilizacji, żadna droga nie prowadziła do innych zabudowań, a nocami pojawiały się wilki. Sama ze swoim porywaczem dziewczynka musiała nauczyć się nie tylko życia w lesie, ale też zrozumieć, kim jest ten mężczyzna i dlaczego to właśnie ją