Dzień Uwięzionego Pisarza. 5 faktów

---

15 listopada to Międzynarodowy Dzień Uwięzionego Pisarza. Jego celem jest zwiększenie świadomości społecznej dotyczącej prześladowania ludzi pióra na całym świecie. Piszemy o twórcach – tych z przeszłości i współczesnych – sprzeciwiających się represjom, łamaniu praw człowieka i ograniczaniu wolności słowa.

Twórczość i działalność pisarzy w krajach niedemokratycznych obarczona jest ryzykiem i bywa związana z realnym niebezpieczeństwem — np. zastraszaniem, zarzutami czy karą pozbawienia wolności. Poniżej przedstawiamy kilka faktów związanych z Day of the Imprisoned Writer.

Jak powstał Dzień Uwięzionego Pisarza?

Dzień Uwięzionego Pisarza to coroczne, międzynarodowe święto mające na celu uznanie i wsparcie twórców, którzy sprzeciwiają się ograniczaniu podstawowego prawa człowieka — prawa do wolności wypowiedzi. Sprzeciw budzą również ataki na ich prawo do przekazywania informacji. Day of the Imprisoned Writer został ustanowiony w 1981 roku przez PEN Club – międzynarodowe stowarzyszenie pisarzy.

Prześladowani pisarze, na których zwrócił uwagę PEN Club w 2021 roku.

Każdego roku 15 listopada komitet PEN Clubu zwraca uwagę na kilku konkretnych prześladowanych lub więzionych pisarzy. Każdy z nich pochodzi z innej części świata i zmaga się z innymi trudnościami, okolicznościami represji. W tym roku wybrani zostali Maykel Osorbo z Kuby, Selahattin Demirtaş z Turcji, Rahile Dawut z Chin, zespół dwunastu pisarzy z Erytrei i Mohammed Al-Roken ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Z okazji tego dnia inicjatorzy zachęcają społeczeństwa do podejmowania działań, np. wysyłania listów apelacyjnych. Dzień ten służy także upamiętnieniu wszystkich autorów zabitych od ubiegłorocznego Dnia Pisarza Uwięzionego.

Obrońcy wolnego słowa na przestrzeni lat i kontynentów.

Wśród najbardziej znanych więźniów politycznych-pisarzy jest m.in. Niccolò Machiavelli. Autor „Księcia” był szanowanym dyplomatą mieszkającym we Florencji, jednak gdy w 1512 roku rodzina Medyceuszy odzyskała władzę, został uznany za wroga stanu, oskarżony o konspirację, aresztowany i torturowany. Po uwolnieniu, skazany na wygnanie, stworzył swoje najsłynniejsze dzieło, którym inspirowali się m.in. amerykańscy prezydenci — Benjamin Franklin i Thomas Jefferson. W więzieniu 27 lat spędził za swoje poglądy także Nelson Mandela. Choć uważany jest przede wszystkim za działacza i polityka, przez całe życie, także w celi, tworzył liczne zapiski. Uzupełnione o listy, notatki i materiały z archiwum zostały wydane w formie dwutomowej autobiografii — niestety niewydanej w języku polskim. Nelson Mandela niezależnie od okoliczności pozostawał wierny swoim przekonaniom i nieustannie walczył o prawa człowieka.

XXI wiek. Ograniczanie wolności wypowiedzi tuż obok nas.

Problem braku czy ograniczenia wolności słowa nie jest jednak od nas tak odległy historycznie czy geograficznie. W czerwcu tego roku dziennikarz i bloger Roman Protasiewicz został aresztowany przez białoruskie służby, a kilka miesięcy przed tym wydarzeniem o swoje życie obawiała się białoruska pisarka, noblistka w dziedzinie literatury, autorka m.in. reportażu pt. „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” Swiatłana Aleksijewicz. Reportażystka była nękana telefonami, śledzona i nachodzona przez nieznane osoby w swoim domu.

Skala agresji i ataków na pisarzy nie maleje.

PEN Club co roku publikuje tzw. PEN International Case List 2020 – dokument, który zawiera informacje o atakach, aresztowaniach, prześladowaniach pisarzy z całego świata, a także o najważniejszych wydarzeniach, które wpłynęły na wolność wypowiedzi w poszczególnych regionach. W 2020 roku na świecie zaatakowano 220 osób związanych ze słowem pisanym, a 22 pracowników mediów straciło życie na skutek wykonywania przez siebie zawodu. Pomimo pandemii, ataków w 2020 roku było dwa razy więcej niż w roku 2019.

Jakich pisarzy cenicie za ich działalność na rzecz praw człowieka? Które utwory związane z wolnością wypowiedzi i praw człowieka czytacie?

Źródło: lubimyczytac.pl

---

---